Sinds 2003 is een kernuitstap voor België wettelijk vastgelegd en in het federale regeerakkoord van 2014 opnieuw bevestigd. In 2017 werd uiteindelijk het energiepact getekend door de 4 energieministers. Dit energiepact heeft nu al een grote invloed op de (ver)bouw van woningen.
Vandaag moeten nieuwbouwwoningen al voldoen aan strenge eisen op het gebied van uitstoot en opwekking van hernieuwbare energie (door o.a. PV-panelen, warmtepompen, ...). Het bestaande gebouwenpark laat echter nog ruimte voor verbetering. Daarom lanceerde de Vlaamse regering het Renovatiepact, waarbij - in overleg met diverse stakeholders - pistes en instrumenten worden uitgewerkt om ook het bestaande gebouwenpark te verbeteren. De belangrijkste doelstelling tegen 2050 is dat elk huis en elk appartement in 2050 even energiezuinig moet zijn als een nieuwbouwwoning vandaag.
Wat houdt het Energiepact in?
De belangrijkste sleutel is een energietransitie naar 100% duurzame energie tegen 2050.
De energietransitie van kernenergie naar hernieuwbare energiebronnen tegen reeds 2025 betekent een volledige kernuitstap. Toch merken we dat nog niet alle middelen en voorzieningen op punt staan voor deze uitstap: kans op black-outs en afschakelingen wegens het stilleggen van meerdere kernreactoren in het najaar van 2017 en 2018, het openen van oude en nieuwe gascentrales, ...
Het doel werd vooropgesteld om tegen 2050 alle elektriciteit op te wekken met duurzame bronnen. In 2030 wordt verwacht dat dit reeds 40% is.
De belangrijkste maatregel is de stimulans tot het plaatsen van installaties voor het opwekken en gebruik van hernieuwbare energie:
- Warmtepomp(boiler): de warmtepomp gebruikt natuurlijke bronnen (bodem, water of lucht) om warmte op te wekken in combinatie met elektriciteit.
- Zonnecollectoren + zonneboiler: via zonnecollectoren en een zonneboiler kan er met zonnewarmte een deel van het huishoudelijk warm water opgewekt worden en bovendien kan de verwarming hiermee ondersteund worden in de tussenseizoenen.
- Fotovoltaïsche panelen (PV-panelen): de welkbekende PV-panelen wekken elektriciteit op bij zonnestraling. Deze elektriciteit wordt via een omvormer op het openbaar elektriciteitsnet geïmplementeerd (of kan opgeslagen worden in de woning via een thuisbatterij).
Wat houdt het Renovatiepact in?
Het Renovatiepact tracht eigenaars te stimuleren tot het energiezuinig verbouwen van hun woning. Deze doelstelling is geen verplichting, maar er wordt geredeneerd dat in de toekomst woningen die hieraan niet voldoen minder interessant zijn op de vastgoedmarkt. Er zijn 2 pistes die men kan volgen: voldoet de woning aan één van de pistes, dan is de langetermijndoelstelling behaald:
Piste 1: elk onderdeel van een woning voldoet aan specifieke eisen
- Daken, vloeren en muren voldoen aan een maximale isolatiewaarde: U = 0,24 W/m²K (of minder) => plaatsen van isolatie.
- Beglazing voldoet aan een maximale isolatiewaarde: U = 1,00 W/m²K (of minder) => vervangen van oude beglazing.
- Globale isolatiewaarde van alle vensters (gemiddelde van alle beglazing en raamprofielen samen): Uw = 1,50 W/m²K (of minder) => vervangen van oude ramen.
- De verwarmingsinstallatie is energie-efficiënt: moderne condenserende ketel, warmtepomp, micro-WKK, warmtenet of decentrale toestellen met een totaal maximum vermogen van 15 W/m². => plaatsen van een nieuwe installatie.
Piste 2: de woning of appartement behaalt een EPC-label A of A+
- Een EPC geeft weer hoeveel energie de woning theoretisch verbruikt. In deze berekeningen wordt rekening gehouden met het geheel van de isolatiegraad, het rendement van de verwarmingsinstallatie, eventueel ventilatie, de opwekking van hernieuwbare energie, ...
- Een energielabel A staat gelijk aan een berekend energieverbruik van maximaal 100 kWh/m².jaar.
- Wanneer de woning een E60 behaalt op een eerder EPC, is de langetermijndoelstelling automatisch behaald.
Een kleine rijwoning heeft minder verlies (minder gevels) en zal daardoor sneller aan één van de pistes beantwoorden.
Waar informeren en welke maatregelen kan je nemen?
Er wordt sinds 2014 gewerkt aan verschillende pistes ter ondersteuning van het behalen van de langetermijndoelstelling tegen 2050:
Er bestaan reeds enkele verplichtingen
Bepaalde verplichtingen zijn reeds van kracht, en er zijn nog andere in voorbereiding:
-
Dakisolatienorm
https://www.energiesparen.be/vlaamsedakisolatienorm
Vanaf 1 januari 2015 moet elke zelfstandige woning (eengezinswoning, studio, appartement, maar geen kamer) in het Vlaamse Gewest een minimale dakisolatie hebben. Geen of onvoldoende dakisolatie zal leiden tot een negatieve beoordeling van de woningkwaliteit (via strafpunten). Geleidelijk zal hier meer gewicht aan gekoppeld worden:
Periode |
Strafpunten dak kleiner dan 16m² met R-waarde lager dan 0,75 m²k/W |
Strafpunten dak groter dan 16m² met R-waarde lager dan 0,75 m²k/W |
01/01/2015 t.e.m. 31/12/2017 |
1 |
3 |
01/01/2018 t.e.m. 31/12/2019 |
3 |
9 |
Vanaf 01/01/2020 |
9 |
15 |
Vanaf 15 punten kan een woning ongeschikt verklaard worden voor bewoning of verhuur. Bij appartementen krijgen alle appartementen onder het dak evenveel strafpunten. Om hieraan te voldoen is het nodig om het dak te isoleren met 3-6cm isolatie (met een warmtegeleidingscoëfficiënt van maximaal 0,10 W/mK). Een voorbeeld: om een R = 0,75 m²K/W te behalen, is slechts 3cm XPS met lambda-waarde 0,035 W/mK vereist (R = 0,85 m²K/W).
-
Glasnorm
https://www.wonenvlaanderen.be/lokale-besturen/dubbelglasnorm
Vanaf 1 januari 2020 is de dubbelglasnorm van toepassing. Ook voor het ontbreken van dubbel glas zullen strafpunten voor de woningkwaliteit worden toegekend en vanaf 2023 is het mogelijk dat dit leidt tot de ongeschiktverklaring van een woning.
-
Verplichtingen voor centrale verwarming
https://www.energiesparen.be/verwarming/verplichtingencv
- Een regelmatig onderhoud en het vegen van een schoorsteen (als deze aanwezig is):
- Jaarlijks bij stookolie-installaties
- 2-jaarlijks bij aardgas-installaties
- Een 5-jaarlijkse verwarmingsaudit (bij hogere vermogens zijn strengere regels!)
- Elke cv-ketel moet een minimaal verbrandingsrendement te behalen (afhankelijk van de brandstof).
- Nieuwe toestellen moeten sinds 26/09/2015 voldoen aan een energielabel en ecodesign-eisen.
- Bij een centrale stookplaats voor appartementen of multifunctionele gebouwen moeten sinds 31/12/2016 individuele warmtemeters geplaatst worden per unit.
-
EPB-eisen bij renovatie (indien een omgevingsvergunning wordt gevraagd)
Wanneer voor een renovatie een vergunning wordt aangevraagd, zullen de isolatiewerken en aanpassingen aan verwarmingsinstallaties moeten voldoen aan EPB-eisen. Laat u hiervoor bijstaan door een architect en EPB-verslaggever.
Adviseren via
-
het EPC (energieprestatiecertificaat verplicht bij nieuwbouw, energetische renovatie, verkoop of verhuur)
Ieder EPC opgemaakt sinds 1 januari 2019 bevat adviezen en aandachtspunten wanneer een woning verhuurt of verkocht wordt voor de nieuwe eigenaar. Zodoende kan de koper beter inschatten wat best aangepakt wordt en hoeveel dit theoretisch gezien kan kosten.
-
Energieadvies op maat
https://www.energiesparen.be/vind-onafhankelijk-energieadvies-op-maat
Via provinciale Steunpunten Duurzaam Wonen en Bouwen, lokale partners bij gemeenten en steden, een architect, een BENOvatiecoach, de intercommunales, de Energiehuizen kan u beroep doen op advies voor de aanpak van uw woning.
-
Collectieve renovatieprojecten – Burenpremies
https://www.energiesparen.be/burenpremie
Sinds oktober 2017 is het mogelijk om via een projectbegeleider een groep van woningen energiezuiniger te maken (minimaal 10 woningen). Hier is een burenpremie aan gekoppeld.
Stimuleren via
-
Woningfiscaliteit
https://www.energiesparen.be/ondersteuning-door-de-vlaamse-overheid
Er zijn meerdere opties voor ondersteuning door de Vlaamse overheid: korting op onroerende voorheffing bij verlaagd E-peil, verlaagde registratierechten bij ingrijpend energetische renovaties, teruggave van een deel van de schenkingsrechten bij energetische renovatie, sloop- en herbouwpremie, ...
-
Energiepremies
https://www.energiesparen.be/premies-via-uw-netbeheerder-in-2019
De premies van de netbeheerder voor dak- of zolderisolatie, muurisolatie, kelder- of vloerisolatie, hoogrendementsbeglazing, warmtepomp(boiler), zonneboiler, ...
-
Energieleningen
https://www.energiesparen.be/energielening
Informeer u bij een “energiehuis”. Vanaf 2020 geldt dit alleen nog voor een prioritaire doelgroep.
-
Programma’s op maat van kwetsbare doelgroepen
https://www.energiesparen.be/premies-via-uw-netbeheerder-in-2019
Als beschermde afnemer van gas en/of elektriciteit zijn er extra premies mogelijk.
-
Woonpremies
https://www.wonenvlaanderen.be/
Er zijn renovatiepremies, verbeteringspremies en aanpassingspremies beschikbaar, maar ook de gratis verzekering gewaarborgd inkomen valt hieronder.
Communiceren en sensibiliseren van de markt via
-
De Woningpas
https://www.energiesparen.be/woningpas - https://woningpas.vlaanderen.be/
Deze website is sinds eind 2018 gekoppeld aan elke eigenaar van een woning of appartement. Daarin is momenteel enkel het EPC zichtbaar met adviezen en mogelijkheden tot renovatie. In de woningpas bestaat vandaag de mogelijkheid om de woningkwaliteit van uw woning na te gaan. Later zullen hier nog extra mogelijkheden aan gekoppeld worden.
-
Het “BENOveren” (gekoppeld aan premies)
https://www.energiesparen.be/subsidies/subsidiemodule
De verbouwer stimuleren om beter te renoveren. “Want daar wordt niet alleen het milieu beter van, ook je wooncomfort gaat erop vooruit, de marktwaarde van je woning stijgt, je bespaart flink op je energierekening en je geniet van tal van BENOvatiepremies.
-
Informatiecampagnes
Regelmatig verschijnen campagnes rond huur-en-isolatiepremies, het vernieuwde EPC sinds 2019, de woningpas, de zonnekaart, de stroomvoorspeller, ...
Conclusie?
Overweeg je een kleine of grote renovatie? Is je verwarmingsinstallatie aan vervanging toe? Denk aan de toekomst en laat je adviseren om tot een betere aanpak van je ingreep of renovatie te komen. Zo kan elke vervanging of isolatiewerk afgestemd worden op de langetermijnvisie richting 2050.
Een specialist kan je begeleiden om een renovatie op de maat van jouw woning uit te stippelen en de werken op elkaar af te stemmen met kennis van zaken om uiteindelijk tot de langetermijndoelstelling te komen. Zo kunnen kosten en onnodige ingrepen vermeden worden en aan het einde van de rit krijg je een energiezuinigere woning.
Zo kan het plaatsen van een warmtepomp pas wanneer de woning goed geïsoleerd is. Is de ketel nog niet aan vervanging toe? Voorzie dan eerst isolatie in het dak, dan de muren en vloeren (mogelijk meteen met vloerverwarming). Vervang oude beglazing en slecht isolerende raamprofielen. Spaar dan voor een warmtepomp met vloerverwarming. Niet elke woning volgt logischerwijs dezelfde stappen en heeft mogelijk andere verbeterpunten die eerst aangepakt moeten worden (o.a. scheuren en barsten, vochtplekken, lekken). Daarom is het interessant een specialist te raadplegen om je hierbij te begeleiden.
Meer weten?
https://www.energiesparen.be/energiedoelstellingen-tegen-2050
https://www.energiesparen.be/ikBENOveer
https://www.energiesparen.be/subsidies/subsidiemodule
Nog geen comment.
Maak een comment