Hybride warmtepompen: pro’s en contra’s

• 15-09-2020


• Stefaan Dossche


• 0 Comments

• Blogposts
  Hernieuwbaar
  Verwarming
  

Warmtepompen worden meer en meer de norm bij nieuwbouw en ingrijpende verbouwingen. Door de hoge isolatiegraad is het mogelijk om met warmtepompen efficiënt te verwarmen. Warmtepompen in renovaties zijn minder vanzelfsprekend wegens een lagere isolatiegraad en bovendien wordt er vaak melding gemaakt van hoge elektriciteitsrekeningen door het bijspringen van de elektrische bijverwarming in wintermaanden. Eén van de oplossingen is de hybride warmtepomp. Hiermee kan het optimale rendement van de warmtepomp in de tussenseizoenen gecombineerd worden met een gasketel in de winter en dit zorgt voor een daling in de verbruikskosten.

Wat is een hybride warmtepomp?

Een hybride warmtepomp zoals die vandaag op de markt is, bestaat uit een combinatie van een lucht-water warmtepomp en een condenserende gasketel. De onderdelen zijn dus: een buitenunit, een binnenunit waarin de warmtepomp is verwerkt en de gasketel (soms geïntegreerd), en tot slot een slimme thermostaat die het meest efficiënte systeem afhankelijk van de temperaturen of gas- en elektriciteitsprijzen zal aansturen.

Dit systeem is vooral bestemd voor de renovatiemarkt, waar een doorgedreven isolatie niet altijd mogelijk of gewenst is, en toch gezocht wordt naar zuinige systemen of premies.

Grote voordelen?

De hybride warmtepomp lijkt een erg eenvoudig systeem en dat is het ook voor renovaties:

• De hybride warmtepomp kan water aan hoge temperatuur aanmaken (dit kan een gewone warmtepomp meestal niet of moeilijk) waardoor de bestaande radiatoren in een woning behouden kunnen blijven.
• Inspanning voor installatie grotendeels gelijkaardig als vervangen van een gasketel;
• Economisch interessant: kostprijzen tussen 5000 en 9000 € (incl. plaatsing) + elektriciteit voor de warmtepomp kan bovendien opgewekt worden door de PV-panelen, waardoor het eigenverbruik stijgt (dat in het nieuwe tariefsysteem van de digitale meter beloond wordt);
• Geschikt voor verwarming en sanitair warm tapwater, zonder elektrische bijverwarming of elektrische weerstanden;
• Soms kan er in fases gewerkt worden: eerst de gasketel en later de lucht-waterwarmtepomp aansluiten met de slimme thermostaat.

In sommige gevallen (voorbeeld: de bestaande ketel is nog recent vervangen of is al een condenserende ketel) kan de ketel behouden blijven en een nieuwe warmtepomp gekoppeld worden.

De slimme thermostaat wordt geprogrammeerd om de meest energiezuinige oplossing in te schakelen. De warmtepomp zal het grootste deel van de tijd geselecteerd worden, en de condenserende ketel springt bij in de koude wintermaanden om het water tot voldoende hoge temperaturen te verwarmen.

Een correcte dimensionering van het benodigd vermogen zal uitwijzen of dit systeem rendabeler is t.o.v. een gewone lucht-water warmtepomp met elektrische weerstand. Daartoe is een warmteverliesberekening steeds aan te raden, ook voor bestaande woningen. In de toekomst zal de energieprestatieregelgeving ook voordeel leveren als een dimensionering beschikbaar is voor het systeem bij renovaties.

Kan een hybride warmtepomp bij mij geplaatst worden?

Dit kan je eenvoudig zelf testen door tijdens de wintermaanden de temperatuur van het water dat in jouw woning naar de radiatoren vloeit in te stellen op 50-60°C (hoe lager hoe beter). Als de woning dan nog steeds opgewarmd geraakt ga je zonder problemen met een hybride warmtepomp kunnen werken.

Door het verlagen van de aanvoertemperatuur naar de radiatoren gaan de radiatoren wel trager werken. De thermostaat moet ’s morgens dus iets vroeger aanslaan en dan heeft dit geen negatieve gevolgen voor het comfort.

Premies?

Voor de plaatsing van een nieuwe warmtepomp in een woning binnen het Vlaamse Gewest kan ook een premie aangevraagd worden bij de netbeheerder. Samengevat is dit ook mogelijk voor een hybride warmtepomp onder bepaalde voorwaarden:

• De warmtepomp moet een label A+ hebben,
• De warmtepomp moet instaan voor verwarming (en eventueel ook sanitair warm water),
• De warmtepomp bevat geen actieve koelmodule,
• De warmtepomp moet geplaatst worden door een aannemer met een certificaat van bekwaamheid,
• En andere.

Lees meer over mogelijke premies: www.vlaanderen.be/premie-van-de-netbeheerder-voor-een-warmtepomp of www.premiezoeker.be

Zijn er ook nadelen?

Wanneer de gasketel niet geïntegreerd is in de binnenunit, zal er extra plaats moeten voorzien worden voor de warmtepomp binnenunit én de gasketel.

Het spreekt vanzelf dat er in de stookruimte zowel een elektriciteitsaansluiting met voldoende sterkte als ook een gasaansluiting nodig is.

Beide elementen (warmtepomp en gasketel) vereisen onderhoud. Maar dit valt mee: om de 2 jaar bij condenserende ketel en de warmtepomp kan eveneens om de 2 jaar nagekeken worden om het rendement en levensduur zo hoog mogelijk te houden. Bovendien kan dit vandaag meestal door dezelfde partij gebeuren.

Schakeling tussen gas en elektriciteit, hoe werkt dat?

Door de programmatie van een slimme thermostaat en een regelunit wordt steeds het financieel of ecologisch meest voordelige systeem aangesproken. Dit gebeurt door de gas en elektriciteitsprijs op te geven in de programmatie. Zodoende kan het systeem dan berekenen wat het meest interessant is volgens de wens van de eigenaar (ecologie of economie).

Gouden combinaties?

Het combineren van systemen is niet nieuw. In de praktijk zien we bij nieuwbouw veel gecombineerde systemen, de ene combinatie al wat ecologischer of economischer gecombineerd als de andere:

• Gasketel met PV-panelen,
• Warmtepomp met PV-panelen,
• Gasketel met zonneboiler (en zonnecollectoren),
• Warmtepomp met zonneboiler én PV-panelen,
• Enz.

Ook warmte-afgiftesystemen worden vandaag ruimschoots gecombineerd en ook dat is mogelijk bij de hybride warmtepomp:

• Radiatoren op water met elektrische radiatoren,
• Radiatoren (op water) en vloerverwarming,
• Vloerverwarming en elektrische handdoekdrogers in de badkamer,
• Enz.

Er bestaan vandaag ook systemen die gebruik maken van een bodem-water warmtepomp en deze koppelen aan een gasketel om bij te verwarmen.

Bij allen is de sturing de belangrijkste sleutel. Dankzij een goede sturing kan op het juiste moment het juiste systeem aangezet worden en als de sturing niet goed is ingesteld kan dit ook voor problemen zorgen. Indien een installateur voorstelt om met een combinatie van verschillende systemen te werken, vraag dan ook altijd naar de sturing die ze willen toepassen.

Toekomstmuziek

Als we kijken naar de energiedoelstellingen van de Vlaamse Overheid voor de bestaande woningen tegen 2050, dan zien we dat er een aanzienlijk verbeterde score op het EPC verschijnt met een (hybride) warmtepomp in vergelijking met enkel een gasketel of stookolieketel. Dit kan ook de verkoopbaarheid van de woning aanzienlijk doen toenemen.